O studiowaniu uwag kilka

NA SKRÓTY

Informacje dla studentów na stronie Wydziału Nauk Historycznych UMK.

O STUDIOWANIU

W tym miejscu chcielibyśmy przedstawić studentom najważniejsze informacje dotyczące studiowania na kierunkach realizowanych przez nasz Instytut.

Na początek o podstawach…

Studiując archiwistykę i zarządzanie dokumentacją lub historię lub studia skandynawsko-bałtyckie lub wojskoznawstwo na UMK w Toruniu jesteś studentem Wydziału Nauk Historycznych UMK. A Instytut Historii i Archiwistyki UMK jest jednostką Wydziału, która kształci na tych kierunkach.

Studia stacjonarne i niestacjonarne prowadzone są w systemie bolońskim – dzielą się na dwa stopnie: I stopień trwający 3 lata (6 semestrów) i II stopień trwający 2 lata (4 semestry). Zamiast określeń I i II stopień zamiennie używa się sformułowań studia licencjackie (studia I stopnia) i studia magisterskie lub studia uzupełniające magisterskie (studia II stopnia). Aby dostać się na studia II stopnia, należy legitymować się dyplomem ukończenia studiów I stopnia.

Tutaj istotna uwaga: o przyjęcie na specjalność nauczycielską w zakresie nauczania historii na II stopniu studiów historycznych mogą ubiegać się wyłącznie absolwenci I stopnia studiów historycznych o takiej specjalności.

Rok akademicki rozpoczyna się w październiku i trwa dwa semestry (zimowy i letni) – jego organizację reguluje wydawane co rok zarządzenie Rektora UMK. Po każdym semestrze następuje sesja, podczas której odbywają się kolokwia i egzaminy przewidziane w planie studiów.

W trakcie studiów student uczęszcza na przedmioty wskazane w programie (planie) studiów. Za ich zaliczenie otrzymuje ustaloną ilość tak zwanych punktów ECTS (ma to umożliwić łatwiejszą kontynuację nauki na innych uczelniach europejskich kształcących w systemie bolońskim). Na zakończenie studiów I stopnia student powinien uzyskać minimum 180 punktów ECTS; na II stopniu powinno ich być minimum 120. Jeżeli ich liczba będzie mniejsza, jest to równoznaczne z nieukończeniem studiów.

Plan i program studiów jest uchwalany (i ewentualnie modyfikowany) przez Radę Dyscypliny Historia działającą na Wydziale Nauk Historycznych UMK.

Program a plan studiów

Program studiów to rozbudowany opis efektów kształcenia poszczególnych modułów kształcenia, form prowadzenia i zaliczania wchodzących w ich skład przedmiotów oraz szczegółowe wskaźniki uzyskiwanych punktów ECTS. W powiązaniu z tzw. matrycą efektów kształcenia daje obraz wiedzy, kompetencji i umiejętności jakie student powinien zdobyć podczas studiów na danym kierunku studiów. Plan studiów natomiast ustala porządek realizacji poszczególnych przedmiotów – semestr po semestrze; określa formę i wymiar godzinowy zajęć, sposób ich zaliczenia i wartość punktową ECTS. To dzięki niemu wiadomo już na początku studiów, jakie przedmioty do zaliczenia będzie się miało np. w I semestrze II roku studiów… Inna kwestia, że często używa się tych pojęć zamiennie, ale w praktyce prawie zawsze chodzi o to, co w języku urzędowym określa się planem studiów.

Program i plan studiów w formacie pdf dostępny jest na stronach poświęconych konkretnemu kierunkowi studiów: archiwistyka i zarządzanie dokumentacją, historia, studia skandynawsko-bałtyckie, wojskoznawstwo.

Studenta obowiązuje rozliczenie roczne – po zaliczeniu wszystkich przedmiotów wymaganych na danym roku studiów, powinien zebrać 60 punktów ECTS. Jeżeli będzie ich mniej – mamy problem…

Poza przedmiotami wskazanymi w programie (planie) studiów, student jest zobowiązany do zaliczenia na I semestrze I roku studiów I stopnia szkolenia bibliotecznego i szkolenia BHP. Zajęcia te nie są punktowane (ale bez nich nie ma zaliczenia I roku studiów) i odbywają się w formie e-learningu z wykorzystaniem platformy Moodle. Czyli oba te kursy można zrealizować i zaliczyć bez wychodzenia z domu, przed ekranem swojego komputera.

Rozliczenia studenckich wyników w nauce dokonuje Dziekanat Wydziału Nauk Historycznych UMK. Tam również dokonuje się odbioru i przedłużenia ważności legitymacji studenckiej, załatwienia spraw związanych ze stypendiami, różnego rodzaju zaświadczeniami i wyjaśniania niejasności związanych ze studiowaniem.

Dziekanat funkcjonuje w ramach Wydziału, natomiast każda jednostka Wydziału ma swój sekretariat. Podczas „przepisowych” pięciu lat studiów raczej nie da się nie być w Dziekanacie, natomiast można obyć się bez wizyty w sekretariacie. A jednak i tu trafiają studenci (studiów stacjonarnych*) – przez sekretariat wiedzie droga do Dyrektora Instytutu Historii i Archiwistyki UMK, który decyduje między innymi o sprawach związanych z organizacją zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych, o zapisach na specjalności czy dofinansowaniu inicjatyw studenckich kół naukowych (objazdy naukowe, organizacja i udział w konferencjach naukowych).

* Studia podyplomowe znajdują się w gestii kierowników studiów, którzy podlegają bezpośrednio Dziekanowi Wydziału Nauk Historycznych UMK.

Aby uniknąć niespodzianek podczas studiowania, warto zapoznać się z Regulaminem studiów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Konto na serwerze UMK

Każdy student jest zobowiązany do założenia konta na serwerze Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Umożliwia ono między innymi dostęp do poczty uczelnianej, zapisy na zajęcia, zamawianie książek w bibliotekach UMK, korzystanie z sieci bezprzewodowej eduroam, dostęp do usług elektronicznych ograniczonych do sieci UMK.

Konto można założyć na stronie Uczelnianego Centrum Informatycznego UMK.

Studencki adres pocztowy (login) wygląda następująco: numer_legitymacji‍‌ @stud.umk.pl (np. 123456‍‌ @stud.umk.pl).

Numer legitymacji, numer albumu, numer indeksu – trzy określenia, ale oznaczają to samo: sześciocyfrowy numer nadawany studentowi z chwilą przyjęcia na studia. Dzięki niemu nie sposób pomylić dwóch osób o takim samym imieniu i nazwisku.

Warto regularnie sprawdzać swoje uczelniane konto pocztowe – to jeden z głównych kanałów łączności wykładowca-student lub dziekanat-student.

Dostęp do wszystkich przypisanych usług możliwy jest po zalogowaniu się w Centralnym Punkcie Logowania (CPL). Można również logować się tylko w wybranej usłudze, wchodząc na jej stronę www.

Zajęcia

Przedmioty ujęte w programie studiów można podzielić na przedmioty podstawowe (lektoraty, technologia informacyjna, vademeca badań, proseminaria i seminaria), kierunkowe (czyli ściśle związane ze studiowanym kierunkiem studiów, np. blok zajęć z historii średniowiecza na kierunku historia) i specjalnościowe (poszerzające w znacznym stopniu wiedzę i umiejętności w określonym zagadnieniu, np. człowiek a wojna czy zarządzanie dokumentacją).

Specjalności realizowane na danym kierunku określa program studiów. Wyboru specjalności dokonuje się, w zależności od kierunku studiów, na początku lub w połowie I roku studiów. O przyjęciu na specjalność decyduje Dyrektor IHiA UMK.

Oprócz realizacji przedmiotów ściśle związanych z kierunkiem studiów, w programie pojawia się również wymóg uczęszczania studentów na zajęcia ogólnouniwersyteckie lub ogólnowydziałowe, lektoraty z języka obcego i zajęcia z wychowania fizycznego. Zajęcia ogólnouniwersyteckie i ogólnowydziałowe są rozrzucone w planie studiów, natomiast lektoraty i WF są realizowane na drugim roku studiów.
Zajęcia ogólnouniwersyteckie i ogólnowydziałowe umożliwiają poszerzenie wiedzy i umiejętności studenta o zagadnienia z innych dziedzin niż ta, którą studiuje.

Na kierunkach studiów realizowanych przez Instytut Historii i Archiwistyki UMK, zajęcia mogą być prowadzone w formie:

1. 1. • wykładu
        zajęcia polegające na przekazywaniu słuchaczom wiedzy (poglądów wykładowcy) na określony w tytule zajęcia temat;
      • ćwiczeń
        zajęcia polegające na prowadzeniu przez wykładowców rozmów z uczestnikami na temat będący tytułem zajęć, na podstawie zalecanej literatury;
      • laboratorium
        zajęcia polegające na zdobywaniu i rozwijaniu umiejętności praktycznych, np. w odczytywaniu i tłumaczeniu źródeł historycznych lub obsłudze specyficznych programów komputerowych;
      • seminarium dyplomowego
        zajęcia polegające na przygotowaniu (doskonaleniu) studenta do samodzielnej pracy nad problemem badawczym zakończonej napisaniem samodzielnej pracy licencjackiej (magisterskiej), będącej odbiciem jego wiedzy i umiejętności w zakresie zebrania źródeł i literatury przedmiotu na wybrany temat, ich analizą i oceną;
      • lektoratu
        zajęcia służące efektywnej nauce języka obcego;
      • zajęć terenowych
        zajęcia wyprowadzające studentów poza mury uczelni, służące ukazaniu i omówieniu określonych zagadnień „w naturze”; mogą to być wyjścia połączone ze zwiedzaniem muzeów lub obiektów zabytkowych;
      • praktyki
        zajęcia te mają umożliwić studentowi wykorzystanie nabytej wiedzy i umiejętności ‘w prawdziwym życiu’ – podczas – zwykle dwutygodniowych – praktyk w wybranej instytucji, gdzie, zamiast wykładowcy, będzie opiekun praktyk;

Student kończy studia obroną swojej pracy dyplomowej (na studiach I stopnia – pracy licencjackiej, a na studiach II stopnia – pracy magisterskiej), która jest realizowana w ramach seminarium licencjackiego lub magisterskiego. Z definicji podanej powyżej wiadomo już, że seminarium dyplomowe to zajęcia polegające na przygotowaniu (doskonaleniu) studenta do samodzielnej pracy nad problemem badawczym zakończonej napisaniem samodzielnej pracy licencjackiej (magisterskiej), będącej odbiciem jego wiedzy i umiejętności w zakresie zebrania źródeł i literatury przedmiotu na wybrany temat, ich analizą i oceną.

Seminarium licencjackie realizowane jest na trzecim roku studiów I stopnia (wprawką do niego jest proseminarium na II roku studiów), a seminarium magisterskie na pierwszym i drugim roku studiów II stopnia.
Student wybiera prowadzącego seminarium spośród wykładowców, którzy w danym roku akademickim zadeklarowali prowadzenie seminarium. Prowadzący seminarium powinien zajmować się tematyką badawczą pokrewną zainteresowaniom studenta lub zakładanemu tematowi pracy. Zapisy odbywają się bezpośrednio u prowadzących. Prowadzący nie może przyjąć na seminarium więcej niż 8 studentów.

Zajęcia na studiach stacjonarnych odbywają się od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00-20.00. Na studiach podyplomowych zwykle w soboty i niedziele w godzinach w 8.00-20.00 (tzw. zjazdy odbywają się średnio co dwa tygodnie).

Przerwy między zajęciami mają różną długość – od 15 minut do kilku godzin. Zależy to od tego, jak studentowi uda się ułożyć sobie plan zajęć. Przy dobrych wiatrach można uczęszczać na zajęcia tylko od poniedziałku do środy, a może być też tak, że każdego dnia coś wypadnie i to o różnych porach.

Powyższy akapit nie dotyczy studentów studiów podyplomowych – w tym przypadku zajęcia są planowane w soboty i niedziele jedne po drugich, aby maksymalnie wykorzystać zjazdowe weekendy. Tu przerwy trwają zwykle 15 minut, a w miarę możliwości uwzględnia się przerwę obiadową.

Zazwyczaj dany przedmiot jest realizowany w wymiarze 30 godzin dydaktycznych w semestrze (1 godzina dydaktyczna = 1 godzina lekcyjna = 45 minut), niekiedy może to być jednak 15, 20 lub 45 godzin.

Pojedyncze spotkanie trwa 2 godziny dydaktyczne, czyli 90 minut – z czego wynika, że 30-godzinny przedmiot jest realizowany w trakcie 15 spotkań, a 15-godzinny w trakcie 7,5 spotkania (7 spotkań po 90 minut + jedno 45-minutowe). Oczywiście zdarzają się odstępstwa od tej zasady. Część z wykładowców może realizować swoje zajęcia średnio co 2 tygodnie, a wtedy pojedyncze spotkanie, zamiast 2 godzin, trwa 4 godziny dydaktyczne.

Wypada pojawiać się na zajęciach. Liczba nieobecności ponad limit może spowodować konieczność zaliczania opuszczonych zajęć (referat, rozmowa z prowadzącym) albo niezaliczenie przedmiotu. Limit nieusprawiedliwionych nieobecności określa wykładowca prowadzący przedmiot.

W trakcie studiów spotyka się określenie “kwadrans akademicki”. Jest to zwyczaj uniwersytecki (bardzo wygodny dla studentów), który pozwala na:

• opuszczenie zajęć dydaktycznych przez studentów bez ryzyka wpisania nieobecności, jeżeli prowadzący je wykładowca nie pojawił się pod salą w ciągu 15 minut od planowej godziny rozpoczęcia zajęć;
  
• spóźnienie się studenta na zajęcia do 15 minut bez ryzyka wpisania nieobecności.

 

W pierwszym przypadku dobrze jest odczekać dodatkowe 5 minut – nie wszystkie zegarki pokazują tę samą godzinę, a w drugim przypadku nie należy nadużywać tego zwyczaju.

Zagadnienia poruszane na zajęciach, literatura, sposób zaliczenia, itp. informacje dostępne są dla każdego przedmiotu w tzw. sylabusach zajęć. Sylabusy można znaleźć na stronie www.usosweb.umk.pl.

Przedmioty zaliczane są w oparciu o różnorodne kryteria: na podstawie obecności i aktywności na zajęciach, na podstawie ocen z prac (referatów, projektów) przygotowywanych w trakcie zajęć, na podstawie ocen z kolokwiów (kolokwium to sprawdzian pisemny, kartkówka), egzaminów ustnych lub pisemnych na zakończenie zajęć. Sposób zaliczenia przedmiotu określa prowadzący go wykładowca w oparciu o wymogi zawarte w programie studiów.

Zdecydowana większość przedmiotów kończy się zaliczeniem na ocenę, nieliczne tylko zaliczeniem. Skala ocen to: 2 (niedostateczny = niezaliczony), 3 (dostateczny), 3+ (dostateczny z plusem; 3,5), 4 (dobry), 4+ (dobry z plusem; 4,5), 5 (bardzo dobry).
Oceny z zaliczonych przedmiotów brane są pod uwagę w przypadku starania się o przyznanie stypendium Rektora dla najlepszych studentów (za wyniki w nauce).

Zapisy na zajęcia

Zapisy (rejestracja) na zajęcia odbywają się poprzez stronę USOSweb (USOS to skrót od Uniwersytecki System Obsługi Studiów). W wyznaczonym czasie (tzw. tura) studenci mogą zapisywać się na przedmioty, które będą realizowane w najbliższym semestrze. Podczas zapisów obowiązuje zasada „kto pierwszy, ten lepszy”. W czasie trwania tury, możliwe jest przepisywanie się między grupami lub wypisanie z zajęć (np. w przypadku zmiany wybranego wykładu monograficznego).
Zapisy na lektoraty z języka obcego i zajęcia z wychowania fizycznego wykorzystują dodatkowo tzw. żetony (przydzielane przez dziekanat). Służą one do zweryfikowania prawa do zapisu na dane zajęcia. Bez nich rejestracja jest niemożliwa.
Rejestracja na lektoraty, zajęcia WF i zajęcia ogólnouniwersyteckie odbywają się niezależnie od siebie i niezależnie od rejestracji na zajęcia na Wydziale Nauk Historycznych UMK – każde z nich może więc mieć otwartą turę rejestracji w innym terminie.

Aby zapisać się podczas rejestracji na właściwe przedmioty, należy przejrzeć plan swoich studiów (jaki przedmiot powinien być zrealizowany w danym semestrze) oraz plan zajęć publikowany na stronie naszego Instytutu (to tam znajdują się informacje o terminach i miejscach zajęć, jak również nazwiska prowadzących je osób – ale nie znajdziemy tam już np. terminów zajęć z wychowania fizycznego czy lektoratów – tu trzeba posiłkować się USOSweb-em). Po takiej analizie można spróbować zawalczyć o idealny plan zajęć podczas zapisów.

Idealny plan zajęć studenta, to taki, w którym zajęcia mieszczą się w góra trzech dniach pod rząd w tygodniu (np. poniedziałek-środa lub wtorek-czwartek) i nie zaczynają się wcześniej niż o 9.45. Dzięki temu można podjąć pracę zarobkową lub na dłużej jeździć do domu, ale przede wszystkim można wyspać się…

Plan zajęć na nadchodzący semestr pojawia się na stronie naszego Instytutu najpóźniej na dziesięć dni przed rozpoczęciem zajęć w tym semestrze.

Wykładowcy

Większość zajęć na naszych kierunkach studiów prowadzą wykładowcy zatrudnieni w Instytucie Historii i Archiwistyki UMK. Wybrane przedmioty prowadzą osoby z innych wydziałów UMK lub spoza UMK, dzięki czemu student zdobywa wiedzę od specjalistów i praktyków w danym temacie.

Studenci mają styczność z wykładowcą podczas zajęć i dyżurów naukowych. Dyżury naukowe to wyznaczony czas (zwykle raz w tygodniu przez dwie godziny), kiedy wykładowca jest osiągalny w swoim gabinecie. Można wtedy przedstawić swoje uwagi dotyczące zagadnień omawianych na zajęciach, usprawiedliwić swoją nieobecność na zajęciach, oddać referat, itp.
Czasami można próbować łapać wykładowcę choćby na korytarzu, ale nie każdy lubi rozmowy w takich okolicznościach i można wtedy zostać odesłanym na dyżur.

W dobie internetu możliwe jest kontaktowanie się z wykładowcami za pomocą e-maila. W takiej sytuacji należy wysyłać wiadomość z adresu poczty uczelnianej (@stud.umk.pl), pamiętając o stosowaniu w niej form grzecznościowych (na przykład Szanowna Pani Profesor, Dzień dobry, Z wyrazami szacunku, Z poważaniem zamiast Witam!, Hej! czy Pozdrawiam) i podpisaniu się pełnym imieniem i nazwiskiem.
Jeżeli wiadomość zostanie wysłana z adresu prywatnego, wykładowca może ją uznać za spam i zignorować!
Adresy e-mail wykładowców można znaleźć na stronie Instytutu Historii i Archiwistyki UMK.

Stosowanie form grzecznościowych jest mile widziane również w rozmowach „twarzą w twarz” z wykładowcami. Jeżeli nie pamiętamy stopnia (tytułu) naukowego danej osoby, najlepiej zwracać się do wykładowcy Pani Profesor / Panie Profesorze.

W przypadku swojej nieobecności (wyjazd służbowy, choroba), wykładowca może poinformować studentów o odwołaniu zajęć przy pomocy poczty elektronicznej lub ogłoszenia na stronie Instytutu Historii i Archiwistyki UMK. Czasami o odwołaniu zajęć informują też pracownicy administracji Instytutu.

Oprócz zajęć…

Studiowanie to nie tylko uczęszczanie na zajęcia i zdobywanie wiedzy. To również okazja do:

1. 1. • rozwijania swoich pasji badawczych w ramach studenckich kół naukowych,
      • rozwijania swoich talentów artystycznych czy organizacyjnych w ramach zespołów redakcyjnych Radia Sfera, UMK TV, tudzież w Samorządzie Studenckim UMK na szczeblu wydziału lub całej uczelni (a także w ramach różnorodnych stowarzyszeń działających na UMK),
      • uczestnictwa w konferencjach naukowych i gościnnych wykładach zaproszonych naukowców z kraju i zagranicy (a niekiedy również ich współorganizowanie w ramach wolontariatu),
      • skorzystania z możliwości programu międzynarodowej wymiany studenckiej Erasmus+,
      • poznawania nowych ludzi – na zajęciach i po zajęciach, w bibliotece, w pojazdach komunikacji miejskiej…,
      • poznawania nowych miejsc – w ramach wycieczek i objazdów naukowych.

Na uczelni dzieje się naprawdę wiele – trzeba tylko poświęcić chwilę czasu na przejrzenie ogłoszeń w gablotach i stron w internecie. Sporo działań to inicjatywy samych studentów, więc istnieje duża szansa, że znajdziesz tutaj osoby o podobnych do Twoich zainteresowaniach.

Przy Wydziale Nauk Historycznych UMK oficjalnie działa ponad dziesięć studenckich kół naukowych (do tego dochodzi reszta wydziałów UMK). Z naszymi kierunkami studiów powiązane są: Studenckie Koło Naukowe Historyków im. Karola Górskiego, Koło Naukowe Historyków – Sekcja Historii Kościoła, Skandynawskie Koło Naukowe, Studenckie Koło Naukowe Archiwistów, Studenckie Koło Naukowe Mediewistów, Studenckie Koło Naukowe Miłośników Dawnego Oręża i Ubioru Wojskowego, Studenckie Koło Naukowe Miłośników Historii Starożytnej, Wojskoznawcze Koło Naukowe.

Studenckie koło naukowe to już poważny „podmiot” – to nie jest zwykły przechodzień, który chce wejść na przykład na teren Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia w Toruniu – koła naukowego nie wypada ignorować. Koło w swoich działaniach może liczyć na wsparcie władz Instytutu i Wydziału (niekiedy również w formie dofinansowania, np. objazdu naukowego) i dzięki temu jego członkowie mogą zobaczyć rzeczy na co dzień ukryte przed wzrokiem zwykłych „śmiertelników”. Każde koło ma swojego opiekuna naukowego (rekrutującego się spośród wykładowców), który wspiera działalność koła, służy swoją pomocą, wiedzą i doświadczeniem.

Istnienie kół naukowych zależy przede wszystkim od energii studentów w nich działających. Problemem jest to, że nawet najbardziej aktywne osoby kiedyś kończą studia, ale nie znajdują następców. I koło przechodzi do historii… Jeżeli więc odczuwasz chęć podzielenia się swoimi zainteresowaniami z innymi zapaleńcami, lubisz organizować wycieczki i spotkania z ciekawymi ludźmi, to pomyśl o zapisaniu się do wybranego koła.

Sprawy finansowe

Studia stacjonarne są bezpłatne, odpłatność obowiązuje natomiast na studiach podyplomowych. Student studiów stacjonarnych może spotkać się z koniecznością uiszczania opłat np. w przypadku wystąpienia o warunkowe powtarzanie jednego lub więcej przedmiotów. Trzeba też z własnej kieszeni sfinansować opłatę za wydanie legitymacji studenckiej i – na zakończenie studiów – dyplomu. Do tego dochodzą opłaty związane z utrzymaniem się w trakcie studiów (wyżywienie, akademik / stancja / mieszkanie studenckie, koszty dojazdów), bo nie każdy z naszych studentów mieszka w Toruniu (a nawet mieszkając w Toruniu trzeba za coś żyć…).

Osoby o niewielkich dochodach mogą starać się o przyznanie stypendium socjalnego na dany rok akademicki. Przyznawane są również stypendia specjalne dla osób niepełnosprawnych oraz zapomogi celowe. Z kolei bardzo dobre wyniki w nauce pozwalają ubiegać się o stypendium Rektora dla najlepszych studentów, a nawet o stypendium ministra.

Więcej informacji na temat stypendiów można znaleźć na stronie www.stypendia.umk.pl. Można też dopytać komisję stypendialną Wydziałowego Samorządu Studenckiego lub pracownika Dziekanatu zajmującego się sprawami pomocy materialnej.